اعلان و اطفاء حریق
آشنايي با مراكز نظارت سيستم‌هاي اعلان سرقت اماكن
در شهرهاي بزرگ به دلیل جمعيت زیاد، برقراری امنيت از اهميت ويژه‌اي برخوردار است و اين مهم با تكيه به روش‌هاي كلاسيك امكان‌پذير نخواهد بود. بهره‌گيري از روش‌هاي مدرن و استفاده از تكنولوژي روز به نيروهاي امنيتي و انتظامي در ارائه خدمات به مردم ياري خواهد كرد.
يكي از روش‌هاي بهره‌گيري از فن‌آوري روز دنيا براي ايجاد امنيت در شهرها استفاده از مركز جمع‌آوري آژيرها و سيستم سرپرستي و نظارت الكترونيكي از راه دور بر عملكرد صحيح دستگاه‌هاي نصب شده در اماكن است.
امروز تقريباً تمام شهرهاي بيش از پانصد هزار نفر جمعيت در كشورهاي اروپائي و آمريكا از اين مراكز براي ايجاد امنيت در اماكن خصوصي و عمومي استفاده مي‌كنند.
همان‌طور كه از نام اين مراكز مي‌توان دريافت وظيفه آن‌ها نظارت دائم بر عملكرد دستگاه‌هاي حفاظتي نصب شده در اماكن است تا آن‌ها بتوانند در مواقع اضطراري و ايجاد خطر پيغام‌هاي مربوط به نوع خطر را به اين مراكز ارسال كنند در مقوله سيستم‌هاي حفاظتي به اثبات رسيده كه صرف انتخاب يك سيستم با دقت بسيار بالا براي فضاهاي با درجه امنيت متفاوت نمي‌تواند رمز موفقيت در پوشش امنيتي آن‌ها باشد. بلكه اعلام به موقع و مؤثر وضعيت اضطراري به مراكز ذيربط عاملي تعيين كننده است.
- ارتباط منظم و برنامه‌ريزي شده بين مراكز جمع‌آوري آژيرها و پانل‌هاي نصب شده در اماكن مهم‌ترين رمز موفقيت در اعلام سريع و به موقع موارد اضطراري و خطر به مراكز امنيتي مي‌باشد.
- گزارش‌گيري به صورت منظم در هر 24 ساعت از پانل‌ها براي درك سالم بودن آن‌ها و دريافت گزارش عملكرد در 24 ساعت گذشته اعلام وقايع اضطراري متفاوت با توجه به نوع سنسورهاي كه در محل نصب شده‌اند (مانند آتش‌سوزي، سرقت، نشت گاز، نشت آب، نشت مونواكسيد كربن، وضعيت درخواست اورژانس و ...)
- ايجاد ارتباط منظم با كاربران سيستم‌هاي حفاظتي از طرف اين مراكز يكي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي اين مراكز است كه هم از نظر رواني و هم از نظر امنيتي براي كاربران نقش مهمي را ايفا مي‌كند.
- پيگيري زمان ورود و خروج كاربران با درجه‌هاي امنيتي متفاوت به مراكز تحت نظارت يكي ديگر از وظايف مهم مراكز دريافت آژيرها است.
تجهيزات مراكز و ظرفيت پذيرش
-1 تجهيزات اماكن
تجهيزات اماكن نسبت به درجه امنيتي و امكانات ورودي اين تجهيزات دسته‌بندي مي‌شوند.
§ پانل‌هاي تا شش ورودي براي اماكن معمولي مثل آپارتمآن‌ها يا مغازه‌هاي كوچك
§ پانل‌ها تا شانزده ورودي براي اماكن ويلائي و فروشگاه‌هاي بزرگ و بانك‌ها
§ پانل‌هاي تا چهل و هشت ورودي براي اماكن بزرگ و اداري
§ پانل‌هاي تا نود و شش ورودي براي محيط‌هاي با درجه امنيتي بالا مثل مراكز اداري وزارتخانه‌ها، پادگان‌ها و غيره
§ پانل‌هاي تا دو هزار و پانصد ورودي براي مراكز تجاري، برج‌ها و مجتمع‌هاي مسكوني
پانل‌ها با استانداردهاي خاصي توليد مي‌شوند تا بتوانند به صورت خيلي سريع و با پروتكل‌هاي استاندارد شده با مراكز تماس گرفته و با اعلام وقايع مركز را از اتفاق افتاده آگاه كنند. پانل‌ها نسبت به تعداد ورودي‌ها از حداقل پانصد اتفاق تا ده هزار اتفاق را در حافظه داخلي ذخيره مي‌كنند تا در صورت اختلال در ارتباط با مركز وقايع اتفاق افتاده را حفظ و از آن حراست كنند. این پانل‌ها قابليت ارتباط با كامپيوتر را دارند و مي‌توانند گزارش اتفاقات را در كامپيوتر با نرم‌افزارهاي خاص نمايش دهند.
پانل‌ها بايد از مدارهاي جانبي و سنسورها و همينطور آژيرها و باطري‌ها بطور مرتب محافظت كنند و گزارش عملكرد اين مجموعه را در خود ثبت و به مركز نيز اعلام كنند.
ورودي پانل‌ها قابليت اتصال به انواع سنسورها را دارند و مي‌توانند گزارش مربوط به هر ورودي را با سنسور مرتبط به مركز ارسال كنند.
آن‌ها قادرند رمزهاي متفاوت حداقل از پنجاه نوع رمز كاربر الي شصت هزار نوع را در خود ذخيره كنند و هر كاربر بتواند امكانات خاص خود را از رمز دريافت كند.
اين پانل‌ها نسبت به نياز براي ارسال گزارش به مراكز قابليت تنظيم دارند مثلا ارسال گزارش‌هاي تأخير ورود يا تأخير خروج يا استفاده از رمزها در موقع غيرمسلح بودن پانل‌ها. همچنين قادرند همزمان با چندين مركز نظارتي ارتباط برقرار نموده و براي هر كدام گزارش خاصي را ارسال كنند.
-2نرم افزارها
نرم‌افزارهاي مورد استفاده در اين مراكز توسط كمپاني‌هاي توليدكننده مودم و تجهيزات سخت‌افزاري ارائه مي‌گردند و قابليت‌هاي متفاوت نسبت به همديگر دارند اين نرم‌افزارها قادرند در زبان‌هاي انگليسي، فارسي، عربي، آلماني، فرانسه، اسپانيايي و هر زبان مورد سفارش كار كنند.
محيط سيستم‌هاي عامل اين نرم‌افزارها اغلب سيستم‌هاي عاملWindowsهستند و قابليت ارائه خدمات براي مشتركين نسبت به سرويس مورد درخواست را به صورت خودكار انجام مي‌دهند.
اين نرم‌افزارها مي‌توانند نسبت به حجم پذيرش مشتركين ارتقا يابند و يا نيازهاي خاص محلي را پاسخگو باشند در منوی اصلي اين نرم‌افزارها ابتدا فايل كاملي از مشخصات كاربران سيستم‌هاي حفاظتي ثبت مي‌شود و اعلام رمز خاصي بين مشتركين و مركز در پرونده ثبت مي‌شود اين نرم‌افزارها قادرند پرونده مشتركين را با نقشه‌هاي گرافيكي محل مورد حفاظت همزمان ثبت كنند ثبت وقايع و گزارش‌گيري و ثبت گزارش‌ها و اعلام آمار جزء وظايف اين نرم‌افزارها هستند. تحليل پرونده مالي و ارسال صورت حساب دستي يا اينترنتي يكي ديگر از وظايف مهم اين نرم افزارها است.
-3 سخت افزارها
تجهيزات سخت‌افزاري مراكز مودم‌هاي ارتباط دهنده خاصي هستند كه توسط كمپاني‌هاي محدودي در آمريكا و كانادا توليد مي‌شوند اين مودم‌ها از ويژگي‌هاي خاص حفاظتي برخور دارند و در ظرفيت‌هاي متفاوت براي خطوط تلفن توليد مي‌شوند و قابليت دريافت و ضبط موقت گزارش‌ها در موقع قطع ارتباط با كامپيوتر سرور را دارند.
مودم‌هاي مخصوص با كامپيوترهاي معمولي در ارتباط خواهند بود. نسبت تعداد مشتركين و ظرفيت خطوط تلفن و همينطور تعداد مورد نياز كاربران عوامل تعيين‌كننده در انتخاب سخت‌افزارها هستند.
معرفي سرويس‌هاي مراكز
-1 سرويس‌هاي فني
دريافت سرويس‌هاي فني براي مشتركين در مواقعي اهميت پيدا مي‌كند كه معمولاً مالكين در منزل حضور ندارند يا به مسافرت‌هاي طولاني رفته‌اند. خدمات اين سرويس براي نشت آب، نشت گاز، نشت مونواكسيد و كمك‌هاي فني اورژانس مي‌باشد.
-2سرويس‌هاي خاص
سرويس‌هاي خاص براي مشتركين كه هزينه آن را پرداخت مي‌كنند مي‌تواند امنيت بسيار بالايي را براي اتفاقات احتمالي تأمين كنند. مراكز نظارتي با انعقاد قرارداد دو طرفه با بيمارستآن‌ها و مراكز اورژانس و آمبولانس‌هاي خصوصي و دولتي در موقع نياز معرف نزديكترين بيمارستان جهت پذيرائي مصدوم خواهند بود. اهميت اين سرويس در سرعت عمل دريافت پيغام كمك و ارسال عاملين و انتقال مصدومان به بيمارستآن‌ها است.
اعلام به موقع حريق به مراكز آتش‌نشاني از اهميت خاصي برخوردار است مخصوصاً در مواقعي كه در منزل نيستند و يا در ارتباط با آتش‌نشاني دچار مشكل مي‌شوند.
نشت آب در اماكن موجب خسارات سنگيني مي‌شود مخصوصاً در مواقعي كه اسناد و مدارك مهمي مورد تهديد قرار بگيرند. نشت گاز سمي در محيط‌هاي بسته افراد حاضر در آن محيط را در تهديد مرگ قرار مي‌دهد و متأسفانه سالانه شاهد آمار سنگيني از خفه شدن كل خانواده در يك شب زمستاني با گازهاي منتشره از بخاري هستيم.
نشت گاز در اماكن خطر آفرين است و مراكز نظارتي مي‌توانند هشدارهاي لازم را پس از دريافت گزارش نشت گاز به مالكين بدهند.
مشتركين دريافت‌كننده سرويس‌هاي نظارتي مثل بانك‌ها و جواهرفروشي‌ها و اماكن خاص مي‌توانند با دريافت اين سرويس از مركز، مراقبت با الويت بالا دريافت كنند در اين سرويس اپراتورها در مركز وقت بيشتري را براي نظارت بر مجموعه سپري مي‌كند و تعداد اپراتورها براي سرويس‌هاي نظارتي ويژه بيشتر از ديگر سرويس‌ها خواهد بود.
-3 سرويس‌هاي اضطراري
سرويس‌هاي اضطراري به معني اعلام نيازمندي فوري به كمك در اماكني است كه مجهز به پانل‌هاي قابل ارتباط به مراكز هستند. مشتركيني كه فقط براي دريافت سرويس اعلام وضعيت اضطراري در مراكز ثبت نام مي‌كنند، حداقل هزينه اشتراك را پرداخت مي‌كنند.
از جمله سرويس‌هاي اضطراري عبارتند از: اعلام سرقت شبانه، اعلام سرقت روز، اعلام سرقت بدون آژير، اعلام سرقت و ورود محوطه خصوصي اماكن، آژير مبتني بر دستكاري اجزای مجموعه و اعلام غير مسلح شدن با تمديد.
-4سرويس‌هاي نظارتي
دريافت سرويس‌هاي نظارتي، مشتركين را از مزاياي بسياري بهره‌مند مي‌كند. سرويس‌هاي نظارتي در واقع مي‌توانند كنترل‌كننده ساعات ورود و خروج افراد باشند. كنترل‌كننده زمان‌هاي قانوني مسلح شدن و غيرمسلح شدن پانل‌ها باشند. و همچنین بر عملكرد صحيح تأسيسات اماكن نظارت کنند.
نحوه ارتباط
-1خطوط تلفن
يكي از روش‌هاي كه مورد استفاده فراوان دارد استفاده از خطوط تلفن معمولي است. خطوط تلفن در نود درصد مواقع امنيت قابل توجهي دارند و چون ارتباط مكرر پانل‌ها با مراكز بيشتر در مواقع غيراضطراري اتفاق مي‌افتد و كمترين ارتباط براي مواقع اضطراري استفاده مي‌شود لذا خطوط تلفن روش ارزان و اقتصادي براي ارتباط با مراكز نظارتي است. ولي در محيط‌هايي كه ترمينال‌هاي خطوط تلفن به راحتي در اختيار سارقين و افراد خاطي قرار بگيرد امنيت آن را در مواقع اضطراري كاهش مي‌دهد.
-2خطوط سيمي به صورت شبكه ديتا
اين روش كه با اختصاص يك سيم دو رشته از سوي مخابرات براي كليه اماكن مي‌تواند پانل‌ها را هميشه روي شبكه حفاظتي مستقر كند از درجه اهميت ويژه‌اي برخوردار است و يكي از روش‌هاي مدرن ارتباط پانل‌ها با مراكز نظارتي است. مزيت اين روش ارتباط بیست و چهار ساعته در شبكه است و مراكز نظارتي نظارت دائم براي ارتباط با پانل‌ها را دارند لذا در صورت نياز به ارتباط هيچگونه شماره‌گيري انجام نمي‌گيرد و پانل‌ها روي شبكه اطلاعات خود را ارسال مي‌كنند و سرورها مرتباً وجود پانل‌ها را روي شبكه نظارت مي‌كنند.
-3 ارتباط با ماژول بي‌سيم
روش ارتباط بي‌سيم در محيط‌هايي كه فاقد امكاناتGSMو تلفن بوده مورد استفاده قرار مي‌گيرد و همينطور به صورت پشتوانه سيستم‌هاي ارتباط تلفن نيز به كار گرفته مي‌شوند. اين ماژول‌ها در فركانس‌هاي راديوئي به صورت شبكه تكراركننده سيگنال‌هاي ارتباطي را از اماكن به مراكز نظارتي هدايت مي‌كنند. و هم بصورت ثابت و هم سيار قابل استفاده هستند.
-4 ارتباط با ماژول GSM
اين روش در محيط‌هايي كه ارتباط تلفني سيمي ممكن نيست ولي سرويس GSMموبايل در آن محيط محيا است قابل استفاده مي‌باشد. همچنين به طور رزرو ارتباط سيمي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. اين روش از بستر مخابراتGSMمحلي استفاده مي‌كند و از درجه امنيت نسبت بالائي برخوردار است.
موارد قابل پيگيري و رديابي
-1دريافت گزارش‌هاي حفاظتي
مراكز نظارتي با استفاده از روش‌هاي مختلف ارتباطي كه ذكر شد مي‌توانند گزارش اتفاقات اضطراري را از پانل‌ها دريافت كنند تا اپراتورها دريافت اين اطلاعات نسبت به اعلام آن‌ها به مراكز ذيربط اقدام نمايند.
از جمله مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:
اعلام سرقت، اعلام تهديد با اسلحه، اعلام سرقت در مواقع حضور مالك در محل، اعلام حمله مسلحانه، اعلام ورود غير مجاز به محوطه اماكن، اعلام دستكاري قفل درب‌ها، اعلام كمك اضطراري اورژانس
-2دريافت گزارش‌هاي فني
يكي از موارد بسيار مهم در مراكز نظارتي دريافت سر وقت گزارش فني در هر 24 ساعت از پانل‌ها است زمان خاصي از طرف مركز نظارتي به نصاب پانل اعلام مي‌گردد روي دستگاه زمان مشخص تنظيم شده و پانل در زمان تعيين شده موظف به ارتباط و اعلام گزارش فني به مركز نظارتي است. اعلام گزارش در وقت مورد نظر بسيار مهم است و در صورت تأخير ارسال از طرف پانل نرم‌افزار سيستم نظارتي اعلام هشدار به اپراتور جهت پيگيري خواهد داد و اپراتورها موظف به پيگيري موضوع خواهند بود. كاركرد صحيح و گزارش‌گيري به موقع نشانگر سالم بودن و آماده باش بودن پانل است.
گزارش‌هاي فني شامل تست دوره‌اي از اجزاء مي‌باشد از جمله سنسورها، سيم‌كشي، برق، باطري، تغيير رمز كاربران تغيير تنظيمات انجام شده توسط نصاب، تغيير امكانات كاربران براي دسترسي به تنضيمات پانل‌ها، اضافه يا كم شدن سنسورها توسط نصاب‌ها و دستكاري سنسورها يا پانل يا نحوه عملكرد آژيرها
عملكرد اپراتورهاي مركز نظارتي
-1نحوه انتخاب اپراتورها
اپراتورها معمولاً از افراد با درجه امنيتي بالا انتخاب مي‌شوند و آن‌ها را بايد مراكز امنيتي و انتظامي شناسائي و تائيد كنند. حداقل ارزش تحصيلي براي اپراتوري مراكز نظارتي كارداني است.
-2 تعداد اپراتورها و ساعت كار
مراكز نظارتي به صورت بيست و چهار ساعته فعاليت مي‌كنند. تعداد اپراتورها نسبت مستقيم با تعداد مشتركين دارد و مي‌توان براي هر سيصد الي پانصد مشترك يك اپراتور پيش‌بيني كرد در مراكز نظارتي معمولاً براي شيفت روزانه از اپراتورهاي زن استفاده مي‌شود و آن‌ها در طول روز معمولاً با آژيرهاي خطر كمتر مواجه مي‌شوند ولي وظيفه دريافت گزارش‌هاي فني از پانل‌ها و ارتباط با مشتركين را دارند.
-3آموزش اپراتورها
اپراتورها پس از تعيين صلاحيت در طي يك ماه در دوره‌هاي فشرده آموزش داده مي‌شوند و هر شش ماه يكبار آموزش آن‌ها تمديد و دوره‌هاي جديد نسبت به قابليت اپراتورها به آن‌ها آموزش داده مي‌شود. اين دوره‌ها توسط مؤسسات آموزشي كه مركز آن‌ها در آمريكا و كانادا است تدوين و تدريس مي‌شود و دريافت گواهينامه پايان دوره معتبر اين مؤسسات براي اپراتورها الزامي است.
-4مديريت بر عملكرد اپراتورها
به لحاظ اينكه هيچ مجموعه فني بدون مديريت پويا قابل ادامه حيات نيست در سيستم‌هاي نظارتي ايجاد انگيزه رقابت بين چندين مركز مي‌تواند بهترين روش براي ارتقاء سطح مديريت در مراكز نظارتي باشد. ايجاد انحصار در ارائه امتياز احداث مراكز نظارتي كيفيت عملكرد اين مراكز را بسيار پائين مي‌آورد.
عملكرد نصاب‌ها و سيستم‌هاي نظارتي
-1نحوه انتخاب نصاب‌ها براي سطوح امنيتي متفاوت
مراكز نظارتي در ارتباط مكرر با گروه‌هاي نصب‌كننده هستند اين ارتباط دو طرفه بين نصاب و مركز بسيار مهم است. در صورت عدم هماهنگي بين نصب‌كننده سيستم و مركز نظارتي هيچگونه ارتباط فني خوبي ميان پانل و مركز را نمي‌توان انتظار داشت همينطور افرادي كه اين سيستم‌ها را نصب مي‌كنند براي سطوح امنيتي و پانل‌هاي خاصي قابليت داشته و براي اين منظور آموزش ديده‌اند.
-2آموزش نصاب‌ها
در كشورهاي آمريكايي و اروپا مؤسسات آموزش خاصي كه مورد تأييد مراكز امنيتي و انتظامي نيز هستند وظيفه آموزش نصاب‌ها را بر عهده دارند و با گذاشتن دوره‌هاي متنوع در تخصص‌هاي مختلف افراد علاقمند را آموزش مي‌دهند و گواهينامه پايان دوره اين مؤسسات در استخدام آن‌ها و تمديد جواز كار آن‌ها بسيار مهم است.
دوره‌هاي آموزشي به لحاظ ارتقا و روز به روز فن‌آوري سيستم‌هاي حفاظتي معمولاً هر شش ماه يكبار تمديد مي‌شود و نصاب‌ها براي تمديد گواهينامه كار يا جواز بايد در دوره‌هاي تكميلي آموزش مجدد داده شوند.
-3نظارت فني بر عملكرد نصاب‌ها
هر نوع سيستم اجرائي فني نياز به نظارت فني دارد تا تضمين كننده عملكرد صحيح آن سيستم باشد. ايجاد يك پروسه نظارت و تائيد توسط افراد فني با تخصص ويژه براي پروژه‌هاي حفاظتي با درجه امنيتي بالا مورد نياز است.
-4مديريت به عملكرد نصاب‌ها
براي ارتباط صحيح و مرتب با مجموعه نصاب‌ها مديريت بر عملكرد نصاب‌ها در نحوه انتخاب سيستم‌ها و سنسورها و ايجاد اعتماد و حس مشاركت بين نصاب‌ها و مركز از اهميت ويژه‌اي برخوردار است براي رفع عيب سيستم در اماكن به لحاظ ايجاد آژيرهاي خطا، خرابي سنسورها، خرابي پانل، آموزش كاربران و تغيير در كاربري پانل‌ها نسبت به نياز مشتركين در موقع ارتقای سرويس‌هاي درخواستي روش‌هاي مديريت به لحاظ جلب همكاري نصاب‌ها بسيار مهم است.
پذيرش مشتركين
-1مشتركين سرويس عادي
براي عضو شدن در مجموعه نظارتي اول بايد قرارداد نصب با يكي از شركت‌هاي مورد تایيد امنيتي و فني انعقاد گردد. سپس هماهنگي لازم جهت اتصال به مراكز نظارت با روش‌هاي مختلف پيش‌بيني شده انجام گيرد بعد پرونده براي آن مشترك نسبت به سرويس مورد نياز در سيستم نرم‌افزاري ايجاد شود. تست‌هاي آزمايشي ارتباط انجام گيرد دوره آموزشي براي كاربران برقرار شود.
-2مشتركين سرويس‌هاي ويژه
مشتركين سرويس‌هاي ويژه پس از طي بند اول همين مجموعه با نصب تجهيزات خاص توسط شركت‌هاي نصب‌كننده و دريافت اطلاعات محل نصب و نوع تجهيزات و كروكي محل اقدام به افتتاح عضويت ويژه مي‌كنند.
-3سرويس‌هاي با درجه امنيتي بالا
مشتركين متقاضي براي دريافت سرويس‌هاي با درجه امنيتي بالا به لحاظ نوع سرويس از دو روش ارتباط بي‌سيم و GSMو تلفن به صورت همزمان استفاده خواهند كرد.
